Heimatverein Herzlake-Dohren e.V.
www.heimatverein-dohren.de
Dreiheerensteein
An de Südsiete van dat grote Haohnenmoor, wor de drei ollen Kreise Möppen, Lingen un Bessenbrügge anenänner stötet, dor steiht 'n steei nern Wiespaohl. De Steeinkloppers hebbt de Johrtall 1652 dorin för ale Tied fastehollen. Dreiheerensteein, so werd he neumt. Drei Landsheern würden sück einig, dat hier ehre Grensen anenänner stödden. Dat Möppske mit de Gem eende Dohren, stünd tau domao lige Tied unner den Fürstbiskup van Mönster, dat Bessenbrüggeske mit Graofeld unner Ossenbrügge un Lin gen mit Wettrup hörde den Fürsten van Oranien. 1652 har de g räsige dattigjöhrige Krieg man jüst vör veier Johr sien Ende funnen. Mehr as de Hälfte van dat Vulk was tau Dode kaomen, un de Noot was groot. Et is nich tau be schriewen, wat de Lüe in Dörp of Stadt uthollen un wo armselig se läwen mössden. De Soldaoten, wor altied se uk her kömen, wörn merßttied nix änners as Röwerbanden. De Krieg mößde den Krieg dörfauern, so heet et. Se kregen kienen Sold. Se mössen sück mit wern, Plünnern un Stählen dör schlaon. Besünners de Dörpslüe kre gen dat tau spörn. Ales Veih, of Peere. Käihe, Schaope of Schwiene, ales mössden se missen. För dat bittken Land, wat de Buren lüe unnern Plaug harn, fählde de Mess, un aohne den wassede up den schroen Sandgrund so gaut as nix. So söggden de Lüe rund ümtau ehr Glück in 't Haohnenmoor. Erstmaol kunnen se up et Flackmoor, wiet weg van 't Dörp, in de Einsaomkeit, ehre Schaope heuen, wor de Röwers se so gaue nich firnnen kunnen. Hier kun nen se uk den Baukweiten, ehr Pan nekaukenmähl herhaolen. De Ümmen bröchden se in de Moor heide, wor se den besten Hönnig fünnen. Moorsudden würden stao ken un an Stäe van Mess up et Land bröcht. Man dat Alerwichtigste was, se kun nen dor Törf stäken, un dormit ehre dünnwändigen Hütten Winterdaoges einigermaoten warm beuten. De Holtbüske wörn bold ale ofhöltet un lange all verbött. Nu körnen de Lüe van alen Sieten, sogor van wiet her. Elker wull van 't Moor sienen Deil mithebben. Dat nöhm dann drocke Öwerhand, un de Striet üm de Moorpänder was nich mehr tau stüren. Kien Menske wüßde recht, wor de Landesgrensen verlöpen, un elker schünnt up den ännern, dat he tau wiet gaohn was. Et geef Kloppereie up Läwen un Doot. Mit Flinten, For ken un Schäufeln g ü ng en se upenän ner los. Dortau noch versöchde de eine den ännern sienen Törf tau ver neilen. Bi Nachtschlaopentied würd erst ales kott un klein hauet, un dann würden de Pänder uk noch ansticket. Man sücke Liederlichkeiten würden dann uk wänner weer trügge beta ohlt. So güng dat väle Johre lang hen un verdenn. As nu 1648, na o ' dartig Johre Krieg de Fräen in Ossenbrügge un Mönster beschlaoten was, do was et uk an de Tied, ein Fräensteiken tüsken Dörper, Gemeenden un Länner tau setten. So dröpen sück dann 1652 de hogen Heerns van alen Sieten midden in 't grote Moor un setteden den Steein. Dat was 'ne runde Suhle van säwen Faut Höchte. Se was up dat kaohle, wiede, flacke Moor van alen Sieten tau seihn, so dat sück elker dran holl en kunn. Man et heff noch väle Johre dürt, bit uk de Dörper un Gemeen den sück öwer de Grensen einig wörn, un de lesden Striethammels tau Ruhe kömen. De Tied güng hen, un de Steein köm unner Buusken un Struuk in Vergä tenskup. As man nu nao den lesden groten Krieg begünt, dat Moor uptausiedeln, do köm uk de Steein weer taun Vör schien. 1952, as dreihunnert Johre vergaohn wassen, siet man üm up stellt har, do würd de Steein he was bedüdent lüttker worn – up 'n däget Funnement nei upstellt. Dorbi würd he fierlick bekränset un heller be gaoten. Nu, 1998, dreihunnertfüftig Johre nao dat Enne van den dartigjöhrigen Krieg, dröpen sück de Heimatver eine ut Hasselke-Dohren, Lengerich- Wettrup un Graofeld, an 'n 17. Mai bi moje Sünnschienweer bi düssen Dreiheerensteein. De Vörsitters fün nen moje Wörde, wormit de Frönds kup för ale Tieden van neien verspra oken würd. Theo Polle, Schaulmester i.R. vertellde dortau utföhrlick, span nend un mit Schmack ut de Ge schichte van de domaolige Tied. De Heimatvereine stellden bi den Steein 'ne neie, sträwige Bank up. Well nu uk altied den Steein besöch, mach sück drup rössen un dröwer naodenken, wo leip Krieg un Striet un wo gaut Fräen un Verdrägen för ale is. Mit freundlicher Genehmigung von Alfons Sünders aus „De Wiespaohl in't Moor" Vertellsels un Riemels
www.heimatverein-herzlake-dohren.com
De Wiespaohl in´t Moor